Infekcyjne zapalenie stawu
Infekcyjne zapalenie stawu charakteryzuje się ostrym lub przewlekłym zapaleniem stawu, spowodowanym działaniem drobnoustrojów, które znalazły się w błonie maziowej. Do czynników etiologicznych u osób dorosłych zalicza się przede wszystkim bakterie, rzadziej natomiast wirusy, grzyby i pasożyty. Do czynników zwiększających ryzyko wystąpienia infekcyjnego zapalenia stawów zalicza się natomiast: cukrzycę, podeszły wiek, chorobę nowotworową, choroby reumatyczne, niedobór odporności, niewydolność wątroby lub nerek, a także hemofilię. Zachorowalność na infekcyjne zapalenie stawów wynosi około 2-5 na 100 000 przypadków.
Obraz kliniczny i przebieg naturalny choroby
Do objawów miejscowych zalicza się przede wszystkim ból, obrzęk, zaczerwienienie, ograniczenie ruchomości stawu oraz nadmierne ucieplenie skóry znajdującej się w jego okolicy. Zapalenie o etiologii bakteryjnej w 90% przypadków dotyczy jednego stawu. W 10% natomiast jest to zapalenie wielostawowe i wówczas stanowi ono wynik bakteriemii. Do ogólnoustrojowych objawów towarzyszących infekcyjnemu zapaleniu stawów zalicza się: gorączkę, której towarzyszą niekiedy również dreszcze oraz ogólne złe samopoczucie.
W zależności od etiologii infekcyjnego zapalenia stawów, można je podzielić na kilka rodzajów:
- nierzeżączkowe bakteryjne zapalenie stawów ? najczęściej dotyczy ono zapalenia jednego stawu, głównie kolanowego. W około 20% przypadków zapalenie obejmuje 2-3 stawy. U chorych w podeszłym wieku objawy mogą być trudne do zauważenia. W 30-50% zachorowań dochodzi do trwałego uszkodzenia stawu,
- rzeżączkowe zapalenie stawów ? charakteryzuje się wędrującym bólem lub zapaleniem wielostawowym, obejmującym stawy kolanowe, skokowe i nadgarstka. Zapaleniu temu często towarzyszy zapalenie pochewek ścięgnistych. Niekiedy występują także pewne zmiany skórne, do których można zaliczyć między innymi: grudki, krosty i pęcherze krwotoczne,
- gruźlicze zapalenie stawów ? dotyczy najczęściej przewlekłego zapalenia jednego dużego stawu ? biodrowego lub kolanowego. Zapaleniu temu towarzyszy zazwyczaj zapalenie kości oraz szpiku kostnego,
- wirusowe zapalenie stawów ? jest to najczęściej zapalenie wielostawowe. Towarzyszą mu niekiedy zmiany skórne, głównie pokrzywka, rumień oraz wybroczyny. Na wirusowe zapalenie stawów chorują przeważnie młode kobiety,
- grzybicze zapalenie stawów ? jest to zazwyczaj przewlekłe zajęcie jednego stawu. Rzadziej dochodzi do zapalenia wielostawowego o burzliwym przebiegu.
Diagnostyka i leczenie
W związku z tym, że proces zapalny bardzo często ma dość gwałtowny przebieg, konieczne jest możliwie najszybsze postawienie diagnozy oraz rozpoczęcie skutecznego leczenia. W ramach początkowego rozpoznania choroby, należy nakłuć staw i pobrać płyn stawowy dla wykonania posiewu. Celem postawienia skutecznej diagnozy, wykonywane jest także badanie ultrasonograficzne, szczególnie podczas badania stawów kolanowych, biodrowych i skokowych. W przypadku badania stawów kręgosłupa, wykonuje się jeszcze tomografię komputerową oraz rezonans magnetyczny. Pierwsza faza leczenia infekcyjnego zapalenia stawu obejmuje drenaż oraz zastosowanie antybiotykoterapii. Terapia zmierza do usunięcia zakażonego płynu stawowego oraz fragmentów martwiczych tkanek.
